Gevoel is een reactie

Opeens is er dat gevoel dat opborrelt. Ik kan er niets tegen doen, het is er. Zo'n gevoel zet zoveel in beweging, zowel in mijn lichaam als in het denken, dat ik het niet meer kan stoppen. Het gaat allemaal razendsnel. De ene keer voelt het intenser dan de andere keer, maar telkens overvalt een gevoel (veelal vervelende) me en laat het zich niet wegduwen of weg-analyseren. Hoe kan ik het beste met deze gevoelens omgaan, zodat ze me niet meer overvallen?

Feit: Gevoel bestaat niet in de situatie.

Wat? Wacht even? Maar ik voel het toch? Hoezo bestaat mijn gevoel niet? Doet mijn gevoel er niet toe? Doe ík er dan niet toe? 😳

Ok, rustig aan. Adem uit, adem in.

Het zit namelijk zo: mijn gevoel is bij mij of in mij, maar anderen kunnen mijn gevoel niet hebben/ervaren. Klopt toch?! Dat betekent dat mijn gevoel in wezen niet bestaat, anders zou iedereen het moeten voelen op dezelfde manier, op dat ene moment in die situatie. Maar dat is niet zo, want dat kan simpelweg niet. De situatie (de trigger) bestaat wel, maar het gevoel kunnen anderen niet waarnemen. Die bestaat niet. Dat betekent overigens niet dat het gevoel me niets doet. Dat is namelijk iets anders. Hoe dan ook, het is belangrijk om te beseffen dat IK dit gevoel creëer. Alleen IK heb dat gevoel, ervaar dat gevoel en dat gevoel start dus in MIJ.

Mijn gevoel is een reactie in mij op een situatie. Allerlei componenten komen samen - de situatie - en die combinatie roept een gevoel bij mij op. Zo kan ik me plotseling boos voelen, blij, jaloers, opgelucht, schuldig, geïrriteerd en ga zo maar door. Die situatie bestaat, die is er. Pas daarna komt mijn gevoel omhoog.

De oorsprong van het gevoel ligt in mijn mindveld: er zijn allerlei indrukken uit het verleden in mijn mind, die als zaadjes liggen te slapen, te wachten om wakker te worden. Als er een specifieke situatie zich voordoet, met de juiste componenten, dan kan een zaadje worden getriggerd en pong, daar komt het gevoel. De situatie kan me blij maken of juist niet. Het is die associatie dat iets aanwakkert in mij.

Hoe kan ik omgaan met een gevoel, als ik weet dat het eigenlijk niet bestaat? Hoe help ik mezelf?

De redding is mijn adem. Met mijn adem kan ik mijn mind kalmeren, wat me in staat stelt om de situatie en daarbij mijn gevoel van wat meer afstand te aanschouwen. Noem het een pauze-knop ⏸. Het geeft mij de mogelijkheid om een andere keuze in mijn gedrag te nemen. Een bewuste keuze die niet perse dat opgekomen gevoel opvolgt. Bijvoorbeeld: ik wordt boos en in plaats mijn boosheid naar de ander te uiten kan ik kiezen voor een meer bewuste en veelal meer verstandige keuze.

Dit klinkt eenvoudig, maar dit is niet makkelijk. Dat komt omdat ons gevoel is opgebouwd uit meerdere oude ‘zaadjes’, een verzameling van vele indrukken uit het verleden. Die indrukken kun je niet zomaar terugdraaien of uitgummen. Maar besef dat de adem hierin een belangrijk instrument is.

Ga maar na: hoe is je adem als een situatie een bepaald gevoel opwekt? Je bent je op zo’n moment niet bewust van je adem en de adem stroomt niet meer of de adem gaat juist versnellen of vertoont schokjes. Besef hoeveel anders je met situaties om zou gaan als je wél bewust zou zijn van jouw adem!

Mijn adem is de tool om bij mijzelf te blijven, wat er ook om mij heen gebeurt. Zo raak je niet overmand door allerlei gevoelens, ook al ontstaan die in mij. Mijn adem geeft me innerlijke rust, waardoor ik beter om kan gaan met gevoelens die opkomen door triggers uit de buitenwereld en ik meer kan handelen zoals ik wil 😌.

Dus adem een keer uit en in. Voel de adem bij jouw neusvleugels. Neem de beweging in jouw bovenbuik waar. Net als de adem komt en gaat, mag ook het gevoel komen en weer gaan ❤️.

Geïnspireerd op een lecture tijdens de Silence Retreat van 2022